Een paar dagen terug wakker geworden door de radio. Rob Trip vertelde dat een Franse vrouw er niet in geslaagd was een euthanasieverzoek gehonoreerd te krijgen bij de rechter. Ik hoorde haar zachte vastberaden stem dat ze niet in beroep zou gaan en overwoog naar België, Zwitserland of Nederland te vertrekken. Ze speelde even in mijn hoofd en daarna was het de dagelijkse routine van opstaan en aan het werk.
Gistermorgen was ze er weer. Ingeklemd tussen de slechte beursberichten en het nog slechtere weer. Chantal Sébire was in haar huis gevonden. Onderzoek moet uitwijzen op welke manier ze overleden was. En weer verdween ze even snel als ze gekomen was. Tot ik ’s middags de e-mailversie van de krant kreeg. Opeens kreeg ze een gezicht. En ik schrok. Door wat ik zag. En door de constatering dat ik ook een kind van deze tijd ben en iets blijkbaar pas echt binnenkomt als ze het ziet. Chantal was 52, voormalig onderwijzeres en had een ernstig misvormd gezicht door een grote tumor in haar hoofd. Behandeling kon niet en morfine werkte niet. Ze was blind geworden en leed aan ondraaglijke pijnen.
In Frankrijk zijn de regels dat actieve euthanasie niet toegestaan is. Regels bedoeld om mensen te beschermen tegen onnodig of ongewild overlijden. Regels bedoeld voor een meerderheid, met als logische zwakte dat er altijd schrijnende voorbeelden zijn van mensen die dan juist aan hun lot overgelaten worden. Misschien voelden ze zich ellendig, maar de rechters waren onverbiddelijk.
Ik moest denken aan het recente Amerikaanse onderzoek naar waterboarding. Een verhoortechniek waarbij gevangenen het gevoel krijgen te verdrinken. Viel dit onder het normale Amerikaanse repertoire om informatie los te krijgen of was het folteren? Na de Tweede Wereldoorlog zijn verschillende Japanners op aandringen van de VS veroordeeld omdat ze deze techniek op Amerikanen hadden toegepast. Elke ondervraagde Amerikaanse politicus, deskundige, militair sprak dezelfde duidelijke woorden: het valt onder het normale repertoire om informatie los te krijgen. Tot de laatste vraag van de onderzoeksvoorzitter: ‘Sir, if it would happen to you, how would you classify this action?’ Het bleef even stil. De rechte rug van de man zakte in en hij antwoordde: ‘torture’.
Regels worden vaak gebruikt om het eigen gelijk te regelen. Ze gelden dan voor anderen en niet voor jezelf. Maar vaak worden regels ook opgesteld om zoveel mogelijk mensen te helpen. Als ze echt zo goed bedoeld zijn, is het dan niet even belangrijk te zien wanneer ze tekortschieten? Wanneer helpen via regels niet meer helpt? Alles wat dan rest is inlevingsvermogen, meeleven en iemand helpen op een manier waarbij ze zich ook echt geholpen voelt.
Gistermorgen was ze er weer. Ingeklemd tussen de slechte beursberichten en het nog slechtere weer. Chantal Sébire was in haar huis gevonden. Onderzoek moet uitwijzen op welke manier ze overleden was. En weer verdween ze even snel als ze gekomen was. Tot ik ’s middags de e-mailversie van de krant kreeg. Opeens kreeg ze een gezicht. En ik schrok. Door wat ik zag. En door de constatering dat ik ook een kind van deze tijd ben en iets blijkbaar pas echt binnenkomt als ze het ziet. Chantal was 52, voormalig onderwijzeres en had een ernstig misvormd gezicht door een grote tumor in haar hoofd. Behandeling kon niet en morfine werkte niet. Ze was blind geworden en leed aan ondraaglijke pijnen.
In Frankrijk zijn de regels dat actieve euthanasie niet toegestaan is. Regels bedoeld om mensen te beschermen tegen onnodig of ongewild overlijden. Regels bedoeld voor een meerderheid, met als logische zwakte dat er altijd schrijnende voorbeelden zijn van mensen die dan juist aan hun lot overgelaten worden. Misschien voelden ze zich ellendig, maar de rechters waren onverbiddelijk.
Ik moest denken aan het recente Amerikaanse onderzoek naar waterboarding. Een verhoortechniek waarbij gevangenen het gevoel krijgen te verdrinken. Viel dit onder het normale Amerikaanse repertoire om informatie los te krijgen of was het folteren? Na de Tweede Wereldoorlog zijn verschillende Japanners op aandringen van de VS veroordeeld omdat ze deze techniek op Amerikanen hadden toegepast. Elke ondervraagde Amerikaanse politicus, deskundige, militair sprak dezelfde duidelijke woorden: het valt onder het normale repertoire om informatie los te krijgen. Tot de laatste vraag van de onderzoeksvoorzitter: ‘Sir, if it would happen to you, how would you classify this action?’ Het bleef even stil. De rechte rug van de man zakte in en hij antwoordde: ‘torture’.
Regels worden vaak gebruikt om het eigen gelijk te regelen. Ze gelden dan voor anderen en niet voor jezelf. Maar vaak worden regels ook opgesteld om zoveel mogelijk mensen te helpen. Als ze echt zo goed bedoeld zijn, is het dan niet even belangrijk te zien wanneer ze tekortschieten? Wanneer helpen via regels niet meer helpt? Alles wat dan rest is inlevingsvermogen, meeleven en iemand helpen op een manier waarbij ze zich ook echt geholpen voelt.
Ik hoop dat Chantal Sébire niet alleen was toen ze stierf.
Door Imelda Schouten
Prim 