Ton, mededocent in de leergang van Sezen, liet me een filmpje zien om het waarnemen (of juist niet waarnemen) van geleidelijke verandering te illustreren. Het is een fragment van een boerderij waarin niets lijkt te veranderen. We hebben de beelden wel vijf keer bekeken, maar desondanks kon ik niet onderscheiden wat er in het filmpje veranderde. Alles bleef in mijn ogen hetzelfde.
Ik gaf op en Ton liet een tweede fragment zien waarin het eerste en het laatste beeld van het filmpje snel achter elkaar werden afgewisseld. Iets op de achtergrond was wezenlijk veranderd. Ik kon niet geloven dat ik zoiets over het hoofd zag. Toen terug naar het hele filmpje. Nu zag ik het! Alsof je met andere ogen kijkt.
Geleidelijke verandering is lastig om te zien. Een deelnemer uit onze leergang wilde graag dat zijn rationaliteit minder dominant werd in zijn doen en laten. Op een ochtend zei hij dat hij nog niet goed zag hoe hij in de loop van de cursus veranderd was. Ik zei hem dat hij enorme stappen had gemaakt om zijn rationaliteit een andere plaats te geven.
Een paar dagen eerder maakte hij kennis met Barbara. Zij laat mensen met haar paarden werken om hen te laten ervaren wat authenticiteit is.
De paarden zijn imposant, groot en sterk. Sommige mensen worden er bang van: “Als je erachter gaat staan dan word je zeker getrapt! Nee, laat mij maar toekijken. Ik durf niet.” Ook deze cursist had aanvankelijk moeite zich over te geven aan het hele gebeuren. Hij deed wel mee, maar bleef op afstand.
Barbara liet hem deze dag een andere wereld zien. Ze nodigde hem op een natuurlijke manier uit dichterbij te komen. Ze verleidde hem, zonder te forceren. Hij werd gedurende de ochtend opgenomen in de rust van de omgeving, van de paarden. Er hoefde niets. Hij mocht gewoon ‘zijn’.
Langzaam veranderde zijn houding. Hij werd zachter. Zijn schouders zakten. Hij lachte uit zichzelf, kon zich vrijer bewegen. Hij deed niet iets omdat het moest, maar omdat het paste. Waar een aanraking eerst doelgericht was, werd deze steeds aandachtiger, in het moment. Ook het paard werd er rustiger van. Zijn medecursisten zullen zich het beeld van hem rustend tegen het paard herinneren, zijn armen uitgestrekt, zijn hoofd op de rug, zijn ogen gesloten, als een kind na een dagje strand.
Twee dagen later, op de ochtend dat ik hem sprak, zag hij z’n eigen verandering al bijna niet meer. Het bleek moeilijk om dat moment vast te houden. Hij zat weer in z’n hoofd: wilde begrijpen wat er was gebeurd om er iets mee te ‘kunnen’ en zag niet dat die manier van kijken hem juist vastzette, hem belemmerde te groeien. Iemand anders, ongehinderd door alles wat er voor hem toe deed, moest hem helpen te zien wat hij deed en wat hij niet zag.
Soms heb je een ander nodig om verder te kunnen. Zullen we elkaar daarin blijven helpen?
Door Georg Hubner
Zie ook: Buitengewoon Barbara
Prim 