Cor kijkt me verbaasd aan, ‘Nou doe jij het ook! Dat is nou poletiek!’ ‘Hoe bedoel je’, vraag ik. ‘Nou, we zitten ergens over te praten en dan ga jij zitten zaniken of ik iets vind of dat ik het waargenomen heb! Wat is het verschil?’ … ‘Als je zo gaat beginnen zijn we wat mij betreft uitgepraat!’, vervolgt hij. Ik begrijp zijn boosheid niet, maar ik moet zeggen dat het me op dat moment ook weinig interesseert of we uitgepraat zijn. Ik ben overtuigd van mijn gelijk. Er zijn nog wel andere mensen in de kroeg om mee te praten en bovendien is het tijd om naar huis te gaan.
Een paar dagen later probeer ik het gesprek op te rakelen. Wat ik me herinner is dat Cor veel zinnen begon met ‘Ik vind…’ of ‘Het is toch belachelijk…’ en dat ik hem daarop wees door uit te leggen dat zijn mening maar een mening is en dat het op die manier verkondigen ervan tot niets zou leiden … Jezus, denk ik ineens, niet als blasfemische uitroep, maar als metafoor voor wat ik zit te doen: te preken. Ik zit op een arrogante, betweterige manier Cor uit te leggen wat hij in mijn ogen fout doet en waarom hij niet effectief is. Ik denk aan de poletiek, zie de Donners, Bossen, Horsten, Bolkenendes en Balkesteinen langstrekken; predikers, stuk voor stuk. Nooit te moe om het nog een keer uit te leggen.
Stelt u zich Cor even voor, een grote man, met een snor als een walrus en heldere priemende ogen. Altijd strijdvaardig, altijd begeesterd, het archetype van de vakbondsman. Hij zegt dingen als, ‘Rick, snap jij dat nou, ze hebben de mond vol over het milieu en dan maken ze ’t openbaar vervoer duurder. Ik vind dat hypocriet!’ of ‘Het is toch belachelijk, straks mag je met een 10 jaar oude auto Amsterdam niet meer in. Hoe zit dat dan met de middenstand of de bevoorrading?’. Hij vertelt gewoon wat hem verwondert, wijst op dingen die niet bij elkaar passen en waar je als buitenstaander geen patat van kan bakken. Hij kijkt naar wat er besloten wordt en wijst feilloos aan wat niet klopt. Nou kan je zeggen dat het allemaal veel moeilijker ligt, dat het kort door de bocht is, dat er veel tegenstrijdige belangen zijn en dat er prioriteiten gesteld moeten worden, het zal allemaal wel. Feit blijft dat het niet te verkopen is dat je met de ene hand kapot maakt wat je met de andere net gemaakt hebt.
Het is zoals Bernlef beschrijft in zijn boek ‘Hersenschimmen’. Hij plaatst de lezer in het hoofd van een dementerende man. Vanuit zijn gezichtspunt is alles wat de man doet volkomen logisch en plausibel. Toch is het voor iemand die zijn gedachtenkronkels niet heeft meegekregen moeilijk te begrijpen wat hij in het bad van de buurvrouw uitspookt. De dementerende man leeft in zijn eigen werkelijkheid. Een werkelijkheid waarin verschijnselen, voorzover ze nog begrepen worden, betekenis krijgen volgens zijn verwrongen referentiekader. Het overzicht is hij allang kwijt, afstand kan hij niet meer nemen. Hij gebruikt het enige wat hij nog heeft: logica. Zo stapelt hij conclusies die los staan van de realiteit en leiden tot onverklaarbaar gedrag.
Cor gaat niet mee in de gedachtenkronkels van de poletiek. De rapporten van Dijsselbloem of Coronel hoeft hij niet te lezen, hij ziet het zo ook wel. Ik denk, verdomd, de beste stuurlui staan inderdaad aan wal! Trouwens, dat was in de tijd van de VOC ook al. Laten we nou eindelijk iets doen met die oproep van Balkenende!
Door Rick Dekker
Prim 